mehranadas
2023/07/08, 14:17
آنچه کار شرکت ها را شفاف می کند «آشنایی با حقوق متقابل از جمله حقوق سهامداران شرکت» است. مهم ترین اثر این آگاهی را می توان پیشگیری از بسیاری از مشکلات حقوقی دانست. در این مقاله به بررسی حقوق سهامداران شرکت می پردازیم.
سهم چیست؟
سهم بخشی از سرمایه شرکت است، سهمی که میزان مشارکت تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت را تعیین می کند و به سه صورت سهام با نام، سهام بی نام و سهام ممتاز موجود است.
سهامداران افرادی هستند که بخشی از سرمایه یک شرکت سهامی را به صورت سهام در اختیار دارند و از این طریق در سود و زیان شرکت مشارکت دارند. مسئولیت صاحبان سهام در شرکت سهامی خاص در قبال قروض و تعهدات شرکت محدود به ارزش اسمی سهام آنهاست و بیش از آن مسئولیتی ندارند. در واقع هر یک از سهامداران تا میزان سهام اسمی خود در قبال تعهدات معمول شرکت های سهامی خاص مسئول خواهند بود.
برای بدهی های مالیاتی این شرکت ها، طبق قانون مالیات های مستقیم، مسئولیت بدهی های مالیاتی بر عهده آخرین مدیران شرکت ها است و سایر سهامداران و مدیران قبلی مسئولیتی در قبال بدهی مالیاتی و سایر بدهی ها ندارند. و بدهی ها از دارایی ها و وجوه شرکت پرداخت می شود.
پرداخت سود شرکت به سهامداران منوط به پرداخت تعهدات شرکت است و در صورت انحلال شرکت، پس از تسویه حقوق طلبکاران شرکت، سهم آنها از دارایی شرکت به آنها مسترد خواهد شد.
حقوق سهامداران شرکت چیست؟
سهامداران شرکت با تملک بخشی از سهام شرکت بر اساس قوانین و مقررات مربوط از حقوق سهامداران شرکت یک شرکت سهامی خاص برخوردار می شوند که در ادامه به آن اشاره می کنیم.
1- حقوق سهام دار نسبت به سهام، سود و سرمایه شرکت
☑ برخورداری از سهام ممتاز؛
☑ حق تبدیل سهام بی نام به سهام بانام و بلعکس؛
☑ حق برخورداری از تقسیم سود و اندوخته پس از تصویب مجمع عمومی و برخورداری از سود ویژه سالانه؛
☑ حق مراجعه به صورت حساب های شرکت و گرفتن رونوشت از ترازنامه و حساب سود و زیان ۱۵ روز قبل از تشکیل مجمع عمومی؛
☑ حق تقدم در خرید سهام جدید به نسبت سهامی که دارند؛
☑ حق انتقال حق تقدم در خرید سهام جدید شرکت؛
2- حقوق سهام دار در نصب و عزل مدیران و فعالیت در شرکت به عنوان مدیر
⚪ انتخاب اولین مدیران و بازرسان؛
⚪ حق عضویت در هیات مدیره شرکت حتی اگر سهام دار شخص حقوقی باشد؛
⚪ حق تقاضای حکم برکناری مدیرعامل شرکت در مواردی مثل انتخاب فرد محجور یا ورشکسته به عنوان مدیرعامل یا اشخاصی که به دلیل ارتکاب برخی جرائم مالی برای مدت معینی نباید به عنوان مدیر انتخاب شوند و یا شخصی که هم زمان در شرکت دیگری دارای همین سمت است. قابل توجه است که حتی اگر شخص در حین دوره مدیریت نیز این شرایط را احراز کند سهام داران میتوانند عزل وی را از دادگاه صالح تقاضا نمایند؛
⚪ درخواست از بازرس یا بازرسان شرکت جهت تشکیل جلسه مجمع عمومی عادی به منظور تکمیل ترکیب هیأت مدیره در شرایطی که به سبب فوت، استعفا، زوال شرایط قانونی لازم برای مدیران تعداد اعضاء کافی نباشد مشروط بر اینکه اعضاء علی البدل نیز تعیین نشده و یا تعدادشان کافی نباشد.
بیشتر بدانید: در صورت نیاز به وکیل امور شرکت در اصفهان کلیک کنید.
3- حقوق سهام دار در تصمیم گیری ها و اداره شرکت
☑ حق حضور در مجامع عمومی شرکت؛
☑ حق تغییر در مواد اساسنامه، سرمایه شرکت و انحلال ان از طریق رای دهی در مجمع عمومی فوق العاده؛
☑ حق رأی امور شرکت در مجمع عمومی عادی؛
☑ حق مشارکت در تصمیمات مجمع عمومی نسبت به تغییرات حقوق نوع مخصوصی از سهام؛
☑ حق در خواست تشکیل مجمع عمومی از هیأت مدیره و یا بازرسان و چنانچه آنها به این درخواست توجه نکنند به صورت مستقیم برای آن دسته از سهامدارانی که اقلا یک پنجم سهام شرکت را مالک هستند.
4- حقوق سهام دار در خصوص انحلال شرکت
درخواست انحلال شرکت در صورتیکه سرمایه اولیه از مقدار قانونی کمتر شود و افزایش سرمایه ظرف یک سال صورت نگیرد.
5- حقوق سهام دار در نظارت بر شرکت
🔘 حق تقاضای محکومیت مدیر یا مدیرعامل متخلف چنانچه مسئول ورشکستگی شرکت بوده و اموال شرکت برای تأدیه دیون کافی نباشد؛
🔘 حق مراجعه به صورت حساب های شرکت و گرفتن رونوشت از ترازنامه و حساب سود و زیان ۱۵ روز قبل از تشکیل مجمع عمومی؛
🔘 حق درخواست انتخاب بازرس برای شرکت وقتی بازرس تعیین نشده و یا از انجام وظایف خود استنکاف می ورزد از رئیس دادگاه شهرستان؛
🔘 حق اقامه دعوی به نام و از طرف شرکت و به هزینه خود علیه رئیس یا تمام یا بخشی از اعضای هیات مدیره و مدیرعامل چنانچه مرتکب تخلف و یا تقصیری شده باشند و مطالبه کلیه خسارات وارده به شرکت، برای سهامدارانی که مجموع سهام آنان حداقل 1/5 مجموع سهام شرکت است؛
🔘 در صورت محکومیت رئیس و اعضاء هیأت مدیره و مدیرعامل هزینه های دادرسی از محل محکوم به سهام دار یا سهام داران مسترد میشود. نمیتوان در دعوای مسئولیت علیه مدیران برای سهام داران محدودیتی قائل شد ولو به موجب اساسنامه.
حقوق سهامداران شرکت
فوت سهام دار شرکت های سهامی خاص
پس از طی مراحل قانونی مثل مشخص شدن سمت بازماندگان، ترتیب انتقال سهام متوفی به وراث یا فروش آنها و همچنین پرداخت سودی که به سهام متوفی تعلق گرفته فراهم می گردد.
وکلای دفتر حقوقی علیرضا نوری در زمینه حقوق شرکت ها به اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی و ایرانی خدمات ارائه می دهند. از جمله این خدمات می توان به مشاوره و ثبت انواع شرکت ها، راه اندازی شعبه، راه اندازی نمایندگی شرکت خارجی در ایران و تنظیم قرارداد واگذاری سهام اشاره کرد. این موسسه با بهره گیری از وکلای اصلی و مشاوران حقوقی مجرب و متخصص آماده ارائه خدمات حقوقی لازم در زمینه حقوق سهامداران شرکت ها می باشد.
✅ حق برخورداری از سهام ممتاز
✅ حق تبدیل سهام بی نام به سهام با نام و بالعکس
✅ حق تقسیم سود و اندوخته پس از تصویب مجمع عمومی و سود اختصاصی سالانه
✅ حق مراجعه به صورت حساب های شرکت و دریافت رونوشت ترازنامه و صورت درآمد و هزینه 15 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی
✅ انتخاب اولین ناظران و بازرسان
✅ حق عضویت در هیئت مدیره شرکت حتی اگر سهامدار شخص حقوقی باشد.
✅ حق درخواست عزل مدیر عامل شرکت در مواردی مانند انتخاب فرد ورشکسته یا اشخاصی که به دلیل ارتکاب جرایم مالی نباید برای مدت معینی به عنوان مدیر انتخاب شوند.
✅ درخواست بازرس یا بازرسان شرکت سهامی خاص مبنی بر تشکیل مجمع عمومی عادی به منظور تکمیل ترکیب هیئت مدیره در مواردی که تعداد اعضای هیئت مدیره به علت فوت، استعفا یا زوال ناکافی باشد. مشروط بر اینکه اعضای علی البدل تعیین نشده و یا تعداد آنها ناکافی باشد.
1- حق حضور و حق رای در مجامع عمومی
2- حق استفاده از ترتیب خاص انتخاب هیات مدیره
3- حق داوطلب شدن برای عضویت در هیات مدیره و سمت بازرسی
4- حق مراجعه به گزارش بازرسان
5- حق درخواست تشکیل مجمع عمومی و حق دعوت مستقیم آن (توسط سهام دارانی که اقلاَ یک پنجم سهام شرکت را مالک باشند)
6- حق فروش و انتخاب سهام
7- حق دریافت سود سالانه
8- حق استفاده از مزایای سهم ممتاز
9- حق دریافت اندوخته قابل تقسیم
10- بهره مندی از عواید حاصل اضافه ارزش سهام
11- بهره مندی از سهام جدید
12- حق تقدم در خرید سهام جدید و حق انتفاع آن
13- حق وتوی افزایش سرمایه
16- حق دریافت مبلغ کاهش یافته هر سهم
17- حق اقامه دعوی علیه مدیران شرکت
18- حق دریافت مبلغ اسمی سهام و مازاد، پس از ختم تسویه
همه این موارد شامل حقوق سهامداران شرکت سهامی خاص است. چنانچه سهامداران طبق هر یک از موارد فوق اقدام کنند، قانون از آنها حمایت خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: 10 اقدام مهم بعد از ورشکستگی
ذینفعان شرکت سهامی خاص چه کسانی هستند و چه حقوقی دارند؟
ذینفعان شرکت سهامی شامل:
✅ سهامداران
✅ رئیس و اعضای هیأت مدیره، مدیر عامل و بازرسان
✅ نمایندگان اشخاص حقوقی
✅ نماینده قانونی سهامداران
✅ اشخاصی که از طرف سهامداران دارای وکالت یا نمایندگی هستند
✅ طلبکاران شرکت و اشخاصی که طرف قرارداد یا معامله با شرکت هستند
✅ اشخاصی که تعهدات شرکت را به عنوان ضامن تضمین کردند
✅ بانک ها و مؤسسات مالی و دارندگان اوراق قرضه که در امور شرکت دارای حقوق و منافعی هستند
همه این افراد ذینفعان شرکت هستند. زیرا همگی از سود عملیاتی شرکت سود می برند. ذینفعان حقوقی دارند که به خواسته های آنها اثر قانونی می دهد.
🔘 حق درخواست تشکیل مجمع عمومی عادی
🔘 حق درخواست تشکیل مجمع عمومی فوق العاده
🔘 حق درخواست انتصاب بازرس (حقوق بازرسان شرکت سهامی خاص نیز توسط سهامداران در مجمع عمومی تعیین می شود).
🔘 حق درخواست برکناری یکی از اعضای هیئت مدیره یا یک مدیر عامل
🔘 حق درخواست کاهش سرمایه شرکت
🔘 حق درخواست انحلال شرکت
🔘 حق درخواست ابطال شرکت یا معاملات یا تصمیمات
🔘 حق مطالبه پرداخت بدهی
🔘 حق درخواست تعیین مدیر و انحلال یا یافتن جانشین
🔘 حق درخواست تشکیل مجمع عمومی در زمان تصفیه
🔘 حق مراجعه به اسناد شرکت پس از انحلال
این موارد از جمله حقوق سهامداران شرکت و ذینفعان آن می باشد.
از سایت وکیل ورشکستگی علیرضا نوری (https://varshekastegi.com/%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%b3%d9%87%d8%a7%d9%85%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d 9%86-%d8%b4%d8%b1%da%a9%d8%aa/)
سهم چیست؟
سهم بخشی از سرمایه شرکت است، سهمی که میزان مشارکت تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت را تعیین می کند و به سه صورت سهام با نام، سهام بی نام و سهام ممتاز موجود است.
سهامداران افرادی هستند که بخشی از سرمایه یک شرکت سهامی را به صورت سهام در اختیار دارند و از این طریق در سود و زیان شرکت مشارکت دارند. مسئولیت صاحبان سهام در شرکت سهامی خاص در قبال قروض و تعهدات شرکت محدود به ارزش اسمی سهام آنهاست و بیش از آن مسئولیتی ندارند. در واقع هر یک از سهامداران تا میزان سهام اسمی خود در قبال تعهدات معمول شرکت های سهامی خاص مسئول خواهند بود.
برای بدهی های مالیاتی این شرکت ها، طبق قانون مالیات های مستقیم، مسئولیت بدهی های مالیاتی بر عهده آخرین مدیران شرکت ها است و سایر سهامداران و مدیران قبلی مسئولیتی در قبال بدهی مالیاتی و سایر بدهی ها ندارند. و بدهی ها از دارایی ها و وجوه شرکت پرداخت می شود.
پرداخت سود شرکت به سهامداران منوط به پرداخت تعهدات شرکت است و در صورت انحلال شرکت، پس از تسویه حقوق طلبکاران شرکت، سهم آنها از دارایی شرکت به آنها مسترد خواهد شد.
حقوق سهامداران شرکت چیست؟
سهامداران شرکت با تملک بخشی از سهام شرکت بر اساس قوانین و مقررات مربوط از حقوق سهامداران شرکت یک شرکت سهامی خاص برخوردار می شوند که در ادامه به آن اشاره می کنیم.
1- حقوق سهام دار نسبت به سهام، سود و سرمایه شرکت
☑ برخورداری از سهام ممتاز؛
☑ حق تبدیل سهام بی نام به سهام بانام و بلعکس؛
☑ حق برخورداری از تقسیم سود و اندوخته پس از تصویب مجمع عمومی و برخورداری از سود ویژه سالانه؛
☑ حق مراجعه به صورت حساب های شرکت و گرفتن رونوشت از ترازنامه و حساب سود و زیان ۱۵ روز قبل از تشکیل مجمع عمومی؛
☑ حق تقدم در خرید سهام جدید به نسبت سهامی که دارند؛
☑ حق انتقال حق تقدم در خرید سهام جدید شرکت؛
2- حقوق سهام دار در نصب و عزل مدیران و فعالیت در شرکت به عنوان مدیر
⚪ انتخاب اولین مدیران و بازرسان؛
⚪ حق عضویت در هیات مدیره شرکت حتی اگر سهام دار شخص حقوقی باشد؛
⚪ حق تقاضای حکم برکناری مدیرعامل شرکت در مواردی مثل انتخاب فرد محجور یا ورشکسته به عنوان مدیرعامل یا اشخاصی که به دلیل ارتکاب برخی جرائم مالی برای مدت معینی نباید به عنوان مدیر انتخاب شوند و یا شخصی که هم زمان در شرکت دیگری دارای همین سمت است. قابل توجه است که حتی اگر شخص در حین دوره مدیریت نیز این شرایط را احراز کند سهام داران میتوانند عزل وی را از دادگاه صالح تقاضا نمایند؛
⚪ درخواست از بازرس یا بازرسان شرکت جهت تشکیل جلسه مجمع عمومی عادی به منظور تکمیل ترکیب هیأت مدیره در شرایطی که به سبب فوت، استعفا، زوال شرایط قانونی لازم برای مدیران تعداد اعضاء کافی نباشد مشروط بر اینکه اعضاء علی البدل نیز تعیین نشده و یا تعدادشان کافی نباشد.
بیشتر بدانید: در صورت نیاز به وکیل امور شرکت در اصفهان کلیک کنید.
3- حقوق سهام دار در تصمیم گیری ها و اداره شرکت
☑ حق حضور در مجامع عمومی شرکت؛
☑ حق تغییر در مواد اساسنامه، سرمایه شرکت و انحلال ان از طریق رای دهی در مجمع عمومی فوق العاده؛
☑ حق رأی امور شرکت در مجمع عمومی عادی؛
☑ حق مشارکت در تصمیمات مجمع عمومی نسبت به تغییرات حقوق نوع مخصوصی از سهام؛
☑ حق در خواست تشکیل مجمع عمومی از هیأت مدیره و یا بازرسان و چنانچه آنها به این درخواست توجه نکنند به صورت مستقیم برای آن دسته از سهامدارانی که اقلا یک پنجم سهام شرکت را مالک هستند.
4- حقوق سهام دار در خصوص انحلال شرکت
درخواست انحلال شرکت در صورتیکه سرمایه اولیه از مقدار قانونی کمتر شود و افزایش سرمایه ظرف یک سال صورت نگیرد.
5- حقوق سهام دار در نظارت بر شرکت
🔘 حق تقاضای محکومیت مدیر یا مدیرعامل متخلف چنانچه مسئول ورشکستگی شرکت بوده و اموال شرکت برای تأدیه دیون کافی نباشد؛
🔘 حق مراجعه به صورت حساب های شرکت و گرفتن رونوشت از ترازنامه و حساب سود و زیان ۱۵ روز قبل از تشکیل مجمع عمومی؛
🔘 حق درخواست انتخاب بازرس برای شرکت وقتی بازرس تعیین نشده و یا از انجام وظایف خود استنکاف می ورزد از رئیس دادگاه شهرستان؛
🔘 حق اقامه دعوی به نام و از طرف شرکت و به هزینه خود علیه رئیس یا تمام یا بخشی از اعضای هیات مدیره و مدیرعامل چنانچه مرتکب تخلف و یا تقصیری شده باشند و مطالبه کلیه خسارات وارده به شرکت، برای سهامدارانی که مجموع سهام آنان حداقل 1/5 مجموع سهام شرکت است؛
🔘 در صورت محکومیت رئیس و اعضاء هیأت مدیره و مدیرعامل هزینه های دادرسی از محل محکوم به سهام دار یا سهام داران مسترد میشود. نمیتوان در دعوای مسئولیت علیه مدیران برای سهام داران محدودیتی قائل شد ولو به موجب اساسنامه.
حقوق سهامداران شرکت
فوت سهام دار شرکت های سهامی خاص
پس از طی مراحل قانونی مثل مشخص شدن سمت بازماندگان، ترتیب انتقال سهام متوفی به وراث یا فروش آنها و همچنین پرداخت سودی که به سهام متوفی تعلق گرفته فراهم می گردد.
وکلای دفتر حقوقی علیرضا نوری در زمینه حقوق شرکت ها به اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی و ایرانی خدمات ارائه می دهند. از جمله این خدمات می توان به مشاوره و ثبت انواع شرکت ها، راه اندازی شعبه، راه اندازی نمایندگی شرکت خارجی در ایران و تنظیم قرارداد واگذاری سهام اشاره کرد. این موسسه با بهره گیری از وکلای اصلی و مشاوران حقوقی مجرب و متخصص آماده ارائه خدمات حقوقی لازم در زمینه حقوق سهامداران شرکت ها می باشد.
✅ حق برخورداری از سهام ممتاز
✅ حق تبدیل سهام بی نام به سهام با نام و بالعکس
✅ حق تقسیم سود و اندوخته پس از تصویب مجمع عمومی و سود اختصاصی سالانه
✅ حق مراجعه به صورت حساب های شرکت و دریافت رونوشت ترازنامه و صورت درآمد و هزینه 15 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی
✅ انتخاب اولین ناظران و بازرسان
✅ حق عضویت در هیئت مدیره شرکت حتی اگر سهامدار شخص حقوقی باشد.
✅ حق درخواست عزل مدیر عامل شرکت در مواردی مانند انتخاب فرد ورشکسته یا اشخاصی که به دلیل ارتکاب جرایم مالی نباید برای مدت معینی به عنوان مدیر انتخاب شوند.
✅ درخواست بازرس یا بازرسان شرکت سهامی خاص مبنی بر تشکیل مجمع عمومی عادی به منظور تکمیل ترکیب هیئت مدیره در مواردی که تعداد اعضای هیئت مدیره به علت فوت، استعفا یا زوال ناکافی باشد. مشروط بر اینکه اعضای علی البدل تعیین نشده و یا تعداد آنها ناکافی باشد.
1- حق حضور و حق رای در مجامع عمومی
2- حق استفاده از ترتیب خاص انتخاب هیات مدیره
3- حق داوطلب شدن برای عضویت در هیات مدیره و سمت بازرسی
4- حق مراجعه به گزارش بازرسان
5- حق درخواست تشکیل مجمع عمومی و حق دعوت مستقیم آن (توسط سهام دارانی که اقلاَ یک پنجم سهام شرکت را مالک باشند)
6- حق فروش و انتخاب سهام
7- حق دریافت سود سالانه
8- حق استفاده از مزایای سهم ممتاز
9- حق دریافت اندوخته قابل تقسیم
10- بهره مندی از عواید حاصل اضافه ارزش سهام
11- بهره مندی از سهام جدید
12- حق تقدم در خرید سهام جدید و حق انتفاع آن
13- حق وتوی افزایش سرمایه
16- حق دریافت مبلغ کاهش یافته هر سهم
17- حق اقامه دعوی علیه مدیران شرکت
18- حق دریافت مبلغ اسمی سهام و مازاد، پس از ختم تسویه
همه این موارد شامل حقوق سهامداران شرکت سهامی خاص است. چنانچه سهامداران طبق هر یک از موارد فوق اقدام کنند، قانون از آنها حمایت خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: 10 اقدام مهم بعد از ورشکستگی
ذینفعان شرکت سهامی خاص چه کسانی هستند و چه حقوقی دارند؟
ذینفعان شرکت سهامی شامل:
✅ سهامداران
✅ رئیس و اعضای هیأت مدیره، مدیر عامل و بازرسان
✅ نمایندگان اشخاص حقوقی
✅ نماینده قانونی سهامداران
✅ اشخاصی که از طرف سهامداران دارای وکالت یا نمایندگی هستند
✅ طلبکاران شرکت و اشخاصی که طرف قرارداد یا معامله با شرکت هستند
✅ اشخاصی که تعهدات شرکت را به عنوان ضامن تضمین کردند
✅ بانک ها و مؤسسات مالی و دارندگان اوراق قرضه که در امور شرکت دارای حقوق و منافعی هستند
همه این افراد ذینفعان شرکت هستند. زیرا همگی از سود عملیاتی شرکت سود می برند. ذینفعان حقوقی دارند که به خواسته های آنها اثر قانونی می دهد.
🔘 حق درخواست تشکیل مجمع عمومی عادی
🔘 حق درخواست تشکیل مجمع عمومی فوق العاده
🔘 حق درخواست انتصاب بازرس (حقوق بازرسان شرکت سهامی خاص نیز توسط سهامداران در مجمع عمومی تعیین می شود).
🔘 حق درخواست برکناری یکی از اعضای هیئت مدیره یا یک مدیر عامل
🔘 حق درخواست کاهش سرمایه شرکت
🔘 حق درخواست انحلال شرکت
🔘 حق درخواست ابطال شرکت یا معاملات یا تصمیمات
🔘 حق مطالبه پرداخت بدهی
🔘 حق درخواست تعیین مدیر و انحلال یا یافتن جانشین
🔘 حق درخواست تشکیل مجمع عمومی در زمان تصفیه
🔘 حق مراجعه به اسناد شرکت پس از انحلال
این موارد از جمله حقوق سهامداران شرکت و ذینفعان آن می باشد.
از سایت وکیل ورشکستگی علیرضا نوری (https://varshekastegi.com/%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%b3%d9%87%d8%a7%d9%85%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d 9%86-%d8%b4%d8%b1%da%a9%d8%aa/)