هر آنچه تا به امروز در مورد طلاق می دانستی اشتباه بوده است، قوانین بروز شده اند
وکیل طلاق در تهران طی سال های اخیر به 4 دلیل اصلی از اهمیت زیادی برخوردار شده است
رشد آمار خیانت افراد متأهل
ازدواج هایی فاقد شناخت و بر مبنای خلأهای درونی
افزایش بیکاری و مشکلات اقتصادی ناشی از آن
کاهش درآمد خانواده ها و به تبع آن کاهش سطح رفاه
به عنوان یک وکیل متخصص طلاق در تهران که سال هاست در زمینهٔ دعاوی خانواده فعالیت می کنم؛ تصمیم گرفتم در این مقاله با تکیه بر قوانین جدید و همچنین تجارب شخصی خودم در دادگاه خانواده، نکات حقوقی را با شما در میان بگذارم که شاید بهترین وکیل خانواده در تهران نیز چیزی بیش تر از این نکات را در اختیار شما قرار ندهد.
بنابراین این مقاله می تواند مانند یک نقشه راه عمل کند.
تذکر: می دانم که وکیل برای طلاق در تهران زیاد است. امّا با این وجود بنده اکیداً توصیه می کنم پیش از عقد قرارداد، حتماً یک بار این مقاله را به صورت کامل و دقیق مطالعه کنید تا با دید باز وارد پروسه طلاق شوید.
تذکر: جهت جلوگیری از اتلاف هزینه و زمان؛ در صورت نیاز، حتماً از بهترین وکیل طلاق در تهران که به صورت تخصصی در همین زمینه فعالیت می کند استفاده کنید.
متأسفانه بنده شاهد این موضوع هستم که افرادی بدون داشتن حتی یک نمونه کار در زمینهٔ دعاوی خانواده، قبول وکالت می کنند و با طولانی شدن این پروسه، تنها موکل است که متضرر می شود.
توجه: بنده جهت ترویج فرهنگ شایسته، قصد داشتم در این مقاله به جای کلمه زن از کلمه (خانم) و به جای کلمه مرد از کلمه (آقا) استفاده کنم. امّا با توجه به اینکه کاربران محترم در گوگل از عبارات زن و مرد استفاده می کنند؛ بنده هم برای اینکه این عزیزان بتوانند از محتوای این مقاله استفاده کرده و ما را در گوگل پیدا کنند، در این مقاله از همین عبارات استفاده کردم. بنابراین همین ابتدا از شما کاربر محترم آسا وکیل پوزش می خواهم.
خب بپردازیم به اصل موضوع...
انواع دادخواست طلاق
طلاق به تقاضای مرد
مرد می تواند با رعایت شرایط مقرّر در قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.
از آنجایی که طلاق حق مرد است؛ وی محدودیتی در تقاضای طلاق ندارد و حتی لازم نیست که دلیل موجهی هم برای طلاق ارائه کند، فقط ملزم است که در هنگام طلاق مقررات قانونی را رعایت نماید.
طلاق به تقاضای زن
تقاضای طلاق به درخواست زن استثنا است.
زن در 4 حالت می تواند از دادگاه تقاضای حکم طلاق دهد (الزام زوج به طلاق).
بنده این چهار مورد را به صورت کاملاً مفصل در طول مقاله برای شما کاربر گرامی آسا وکیل توضیح می دهم.
طلاق به تقاضای طرفین (توافقی)
طلاق توافقی که متأسفانه در تهران رواج زیادی هم پیدا کرده است، به توافق طرفین بستگی دارد که معمولاً از آن به طلاق خلع و مبارات یاد می شود.
طلاق خلع و مبارات همان‌گونه که پیش تر نیز اشاره کردم، آن است که زوجه مالی را به همسر خود می دهد و از این راه موافقت او را برای طلاق جلب می کند.
تشریفات طلاق در مورد طلاق توافقی در تهران کمتر بوده و ارجاع به داوری در آن لازم نیست (ماده 27 قانون حمایت خانواده).
راه های طلاق از طرف زن
موجبات طلاق به درخواست زن چیست؟
یکی از سؤالات رایجی است که بسیاری از مراجعین حضوری آسا وکیل در تهران از بنده می پرسند.
عدم پرداخت نفقه
عدم پرداخت نفقه به هر علّتی که باشد؛ اعم از عجز و ناتوانی مرد از پرداخت نفقه و یا دارا بودن مرد و امتناع او از پرداخت نفقه، مطابق قانون:
زن می تواند ابتدا طرح دعوا در خصوص دریافت نفقه بنماید، سپس در صورت استنکاف مالی مرد، محکمه او را به میزان نفقه معیّن محکوم خواهد کرد.
اگر باز هم مرد از پرداخت نفقه امتناع کند؛ مطابق ماده 1129، زن می تواند تقاضای طلاق دهد.
وکالت زن در طلاق
وکالت زن در طلاق که در عرف از آن به حق طلاق زن یاد می شود. البته یک وکیل خوب طلاق در تهران قطعاً می داند که از نظر حقوقی اصطلاح نادرستی است؛ زیرا حق طلاق قانوناً با مرد است و زن تنها می تواند وکالت در طلاق را از همسرش مطالبه کند.
در واقع مرد می تواند به همسر خود وکالت در طلاق دهد که در این صورت زن می تواند از طرف همسرش وکالتاً خود را طلاق دهد.
عسر و حرج زن
عسر و حرج زوجه در ماده 1130 قانون مدنی توضیح داده شده است.
اگر دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه (مشقّت و سختی نامتعارف) باشد، زوجه می تواند تقاضای طلاق دهد.
مصادیق عسر و حرج زوجه
ترک زندگی خانوادگی توسط مرد
اجبار زن به باردار شدن
عقیم بودن مرد
اعتیاد مرد
خیانت همسر
ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مستمر غیر قابل تحمل
ابتلا مرد به بیماری صعب‌العلاج
محکومیت قطعی مرد به حبس 5 سال یا بیشتر
تذکر: 8 موردی که ذکر شد، تنها مثال هایی از مصادیق عُسر و حَرَج محسوب می شوند و تصور نکنید که عسر و حرج فقط شامل همین موارد است.
در عسر و حرج، اصل مشقت و سختی نامتعارف زوجه می باشد و اگر همین موضوع در دادگاه اثبات شود برای زن کافی است.
با توجه به گسترده بودن دامنه عسر و حرج، توصیه می کنم پیش از هرگونه اقدامی از یک وکیل ماهر برای طلاق در تهران مشاوره بگیرید.
بنده نیز در آسا وکیل می توانم در این زمینه در کنار شما باشم.
بر اساس آمارها، در شمال شهر تهران از هر 5 ازدواج 3 مورد به طلاق منجر می شود که متأسفانه ریشه بسیاری از این طلاق ها همین مواردی است که برای عسر و حرج زوجه ذکر کردم.
به عنوان مثال، اگر از یک وکیل طلاق در تهرانپارس بپرسید (تهرانپارس یکی از مناطقی است که ماهیانه طلاق های زیادی در آنجا به ثبت می رسد) قطعاً به شما خواهد گفت که اثبات خیانت یکی از رایج ترین خواسته های مراجعین می باشد.
مفقودالاثر شدن مرد
مفقودالاثر شدن مرد آخرین دلیلی ست که زن به سبب آن می تواند تقاضای طلاق دهد.
مطابق ماده 1011 قانون مدنی، غایب مفقودالاثر کسی است که از غیبت او مدت به نسبت زیادی گذشته و از او به هیچ وجه خبری نباشد.
بنابراین مفقودالاثر کسی است که غایب شده و زنده و مرده او را نمی دانیم.
اگر غایب مفقودالاثر به حدی غیبت کند که به طور متعارف دیگر زنده محسوب نگردد، می توان مرگ فرضی وی را از دادگاه تقاضا کرد.
اگر حکم مرگ فرضی (همانند گواهی فوت) مردی صادر شود، همسر وی همانند کسی که شوهرش مرده است از همسر خود جدا می شود و نیازی به طلاق نیست.
حال مطابق ماده 1029 قانون مدنی:
«هرگاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقودالاثر باشد، زن او می تواند تقاضای طلاق کند.»
البته در این 4 سال نباید هیچ خبری از زنده یا مرده بودن مرد رسیده باشد.
تذکر: تا قبل از مدت چهار سال، امکان مراجعه به دادگاه توسط زوجه و تقاضای طلاق از جانب وی وجود ندارد.
مفقودالاثر شدن مرد، خود دلیل کافی برای تقاضای طلاق از سوی زوجه می باشد و لازم نیست که حتماً مشکل دیگری نیز بروز کرده باشد.
بنابراین پس از انقضای مدت چهار سال تمام از غایب بودن مرد، زوجه می تواند طی دادخواستی به دادگاه خانواده مراجعه و تقاضای طلاق به سبب مفقودالاثر شدن همسرش را مطرح کند.
در این نوع طلاق؛ دادگاه گواهی عدم امکان سازش صادر نمی کند، بلکه حکم طلاق را صادر می کند که این حکم صادر شده تا 6 ماه پس از ابلاغ اعتبار دارد و باید در این مدت زوجه به سردفتر مراجعه کند.
در این بخش من سعی کردم به تمام مواردی که یک خانم می تواند حق طلاق داشته باشد اشاره کنم.
با این حال توصیه می کنم در شرایط خاص به یک وکیل متخصص طلاق در تهران (شهری که در آن ساکن هستید) مراجعه کنید تا از بروز هرگونه مشکل احتمالی جلوگیری شود.
مهریه و انواع آن
مهر یا صداق مالی است که زن بر اثر ازدواج مالک آن می شود و مرد ملزم در پرداخت آن به زوجه می شود.
تذکر: مهریه باید مالیت داشته باشد و قابل تملک نیز باشد و مهرهای عجیب و غریب از قبیل بال مگس باطل است.
در فقه و قانون مهریه به 3 قسمت تقسیم می شود:
مهرالمسمی
مهرالمثل
مهرالمتعه
مهرالمسمی
به وضعیتی گفته می شود که مهر در عقد نکاح تعیین شود.
مهرالمثل و مهرالمتعه
مربوط به وضعیتی است که مهریه در زمان عقد تعیین نشده و یا تعیین شده امّا باطل باشد که بر حسب شرایط بعد از عقد، زن مستحق مهرالمثل یا مهرالمتعه خواهد شد.
این شرایط به این قرار است:
اگر بعد از عقد نزدیکی واقع شده باشد، زن مستحق مهرالمثل می شود که برحسب شرایط زن از قبیل وضع شخصی، خانوادگی و اجتماعی او تعیین می شود.
اگر بعد از عقد نزدیکی واقع نشده باشد، زن مستحق مهرالمتعه خواهد بود و برخلاف مهرالمثل بر حسب وضعیت اقتصادی مرد تعیین می شود.
ماده 1092 قانون مدنی راجع به طلاق قبل از نزدیکی می گوید:
«هرگاه مرد قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد؛ زوجه مستحق نصف مهر خواهد بود (حقوق مالی زن بعد از طلاق) و اگر مرد بیش از نصف مهر را قبلاً داده باشد، حق دارد آن مقدار اضافی را استرداد نماید.»
البته توجه داشته باشید که این ماده راجع به مهرالمسمی صحبت می کند و برای زمانی است که مهر در زمان عقد تعیین شده باشد.
الزام به تمکین – بایدها و نبایدها
مطمئنم تا اینجای کار به کاربردی بودن مقاله پی برده اید.
تمام تلاش ما در آسا وکیل این است که حاصل سال ها تجربه خود را در حل دعاوی مختلف، پشتوانه مشکلات حقوقی شما کاربران عزیز بنماییم.
امّا نکاتی که باید در مورد الزام به تمکین بدانید...
ماده 1103 اذعان می دارد:
زن و مرد مکلّف به حُسن معاشرت با یکدیگرند.
این ماده موج مثبتی از تعاملات و اخلاقیات نیکو و انسانی را در بر دارد. امّا صرفاً یک توصیه اخلاقی نبوده و سکونت مشترک و همچنین داشتن روابط جنسی به طور متعارف نیز از لوازم حسن معاشرت می باشد.
عواقب عدم تمکین زوجه
در صورتی که زن از انجام وظیفه حُسن معاشرت خودداری کند؛ به دلیل عدم تمکین، حق نفقه از او ساقط خواهد شد.
عواقب عدم تمکین مرد
اگر عدم حُسن معاشرت توسط مرد اتفاق بیفتد و ادامه زندگی را برای زن با عسر و حرج همراه سازد، می تواند مبنای درخواست طلاق از سوی زن واقع شود.
تذکر: دفاع زوجه در الزام به تمکین با توجه به شرایط هر خانمی می تواند متفاوت باشد. از همین روز بنده در این مقاله پیرامون این مسئله صحبتی نکردم تا در صورت نیاز با مطرح کردن شرایط در جلسه مشاوره، به صورت اختصاصی برای هر فرد راهکارهایی را ارائه کنم.
بنده بارها شاهد بوده ام که بعضی از زوجین به لحاظ حقوقی مرتکب اشتباهاتی می شوند که حتی بهترین وکیل برای طلاق در تهران نیز با سال ها تجربه در حل مشکل شان با چالش مواجه می شود.
حضانت فرزند قبل و بعد از طلاق
هر عملی برای نگهداری، حفاظت و بزرگ کردن طفل مشمول حضانت است.
حضانت فرزندان قبل از طلاق، حق و تکلیف هم پدر و هم مادر است.
حضانت فرزندان بعد از طلاق، طبق ماده 1169 قانون مدنی این‌گونه تعریف می شود:
«حضانت و نگهداری طفلی که پدر و مادر او جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر تا سن 7 سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است.»
هیچ یک از والدین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل به عهده آن ها است از نگهداری او امتناع کنند. در صورت امتناع، دادگاه آن ها را ملزم به نگهداری خواهد کرد.
در صورتی که الزام ممکن نباشد، دادگاه به خرج پدر حضانت طفل را از طریق استخدام دایه، مربی یا غیره فراهم می کند و هرگاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تأمین می کند.
خودداری از حضانت طفل می تواند مشمول ماده 40 قانون حمایت خانواده شود و مسئولیت کیفری ایجاد کند.
به موجب این ماده:
«هر کس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل خودداری کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد؛ حسب تقاضای ذی نفع و به دستور دادگاه صادر کننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می شود.»
عواقب پایمال کردن حق ملاقات فرزند بعد از طلاق
به موجب ماده 54 قانون حمایت خانواده:
«هرگاه مسئول حضانت، از انجام تکالیف مقرّر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی حق شود، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات درجه هشت محکوم می شود.»
مصادیق سلب حضانت
شرایط سلب حضانت فرزند از پدر یا مادر چیست؟
بپردازیم به مصادیق عدم مواظبت و یا انحطاط اخلاقی هریک از والدین که بر اساس آن ها دادگاه می تواند حضانت را از آن والد (پدر یا مادر) سلب کند:
اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار
اشتهار (شهرت داشتن) به فساد اخلاقی و فحشا
ابتلا به بیماری های روانی با تشخیص پزشکی قانونی
سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشا، تکدی گری و قاچاق
تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
استرداد جهیزیه با سیاهه و بدون آن
استرداد جهیزیه با داشتن سیاهه و امضای مرد در پایین لیست سیاهه راحت ترین راه است.
برای این منظور کافی است زوجه دادخواستی مبتنی بر استرداد جهیزیه تنظیم و تحویل دادگاه ذی ربط بدهد.
در غیر این صورت، یعنی نداشتن سیاهه؛ می توانید از 2 روش زیر استفاده کنید:
استرداد جهیزیه با فاکتور
استرداد جهیزیه با شهادت شهود
نفقه
در این قسمت از مقاله، قصد دارم بحث نفقه را به طور کامل برای شما تشریح کنم.
مفهوم و موارد نفقه
مفهوم و تعریف نفقه در ماده 1107 قانون مدنی به طور کامل مطرح شده است.
بدین صورت که:
«نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.»
مواردی که در ماده 1107 به آن اشاره شده است جنبه تمثیلی دارد و هر چیزی از قبیل هزینه های سفر و نظافت که بر طبق عرف مورد احتیاج زن باشد، جزء نفقه محسوب می شود.
تذکر: توصیه می کنم جهت اثبات عدم پرداخت نفقه از یک وکیل خانواده در تهران کمک بگیرید.
پرداخت نفقه در دوران عقد
عقد دائم که ماده 1106 قانون مدنی صراحتاً اعلام کرده است در عقد دائم نفقه زن به عهده مرد است.
بنابراین در عقد موقت زن حق نفقه ندارد. مگر اینکه شرط شده باشد یا عقد مبتنی بر آن واقع شده باشد (ماده 1134).
شرایط الزام زوج به پرداخت نفقه زن
مطابق ماده 1108 قانون مدنی:
اگر زوجه بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود. بنابراین از مفهوم مخالف این ماده نتیجه می گیریم که در صورت تمکین زوجه، مرد ملزم به پرداخت نفقه است.
عدم پرداخت نفقه چه حکمی دارد
عدم پرداخت نفقه زن مطابق قانون جرم است و مردی که از پرداخت نفقه همسر خود امتناع کند، مجرم تلقی خواهد شد. بنابراین عدم پرداخت نفقه علاوه بر ضمانت اجرای حقوقی که شامل الزام مرد به پرداخت نفقه و تقاضای طلاق است، ضمانت اجرای کیفری نیز دارد.
ضمانت اجرای کیفری عدم پرداخت نفقه:
مختص مردی است که با داشتن استطاعت مالی، نفقه همسر خود را در صورت تمکین وی ندهد. در این صورت به 6 ماه تا 2 سال حبس محکوم می شود.
ضمانت اجرای حقوقی عدم پرداخت نفقه:
در مرحله اول الزام مرد به پرداخت نفقه است که در ماده 1111 قانون مدنی گفته شده است:
«زن می تواند در صورت خودداری مرد از پرداخت نفقه به محکمه رجوع کند. در این صورت محکمه میزان نفقه را معین و مرد را به پرداخت آن محکوم خواهد کرد.»
ضمانت اجرای حقوقی در مرحله بعدی، تقاضای طلاق است.
یعنی در صورت عدم پرداخت نفقه و عدم امکان اجرای حکم (الزام به پرداخت)، برای زوجه حق طلاق ایجاد می شود.
در این شرایط دادگاه مرد را اجبار به طلاق می نماید؛ همچنین است در صورت عجز مرد از پرداخت نفقه (برگرفته از ماده 1129 قانون مدنی).
حق مسکن برای زن یعنی چه
طلاق به خاطر محل زندگی یکی دیگر از دلایل طلاق است که ریشه در بی توجهی به شرایط ضمن عقد برای خانم ها دارد.
مرد موظف است شرایط منزل برای تمکین و زندگی مشترک را تا حد مناسبی فراهم نماید.
زن باید در منزل مورد تعیین همسر خود زندگی کند مگر آن که اختیار تعیین منزل به وی داده شده باشد.
اختیار تعیین منزل به زن ممکن است در ضمن عقد نکاح و یا بعد از وقوع نکاح داده شود و لزومی ندارد در قالب شرط ضمن عقد نکاح باشد. البته این قاعده از قواعد تکمیلی است و می توان خلاف آن توافق کرد.
اصل 40 قانون اساسی در این زمینه می گوید:
«آزادی مرد یا زن در تعیین محل سکونت مطلق نیست، بلکه محل زندگی مشترک باید با شأن و وضع اقتصادی و نیازهای خانواده تناسب داشته باشد.»
در صورت وجود عذر موجه؛ زن برای ترک خانه همسر خود نیازی ندارد تا منتظر حکم دادگاه بماند، زیرا ممکن است سکونت موجب ورود زیان به وی گردد.
چنانچه محل سکونت تعیین شده از جانب مرد؛ برای زندگی خانوادگی و با شأن خانم مناسب نباشد و عرف آن را مناسب نداند، زوجه می تواند از رفتن به آن خانه امتناع کند.
عدم اذن همسر برای اشتغال زن
آیا مرد میتواند مانع کار کردن زن شود؟
در این بخش از مقاله قصد دارم به جنبه های مختلف این سؤال پاسخ دهم.
برای مطالعه نسخه کامل این مقاله به سایت آسا وکیل مراجعه کنید.
