حقوق معنوی ثبت طرح صنعتی در قانون ایران
طرح صنعتی، هرگونه ترکیب خطوط و رنگ ها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط، رنگ ها و یا بدون آن است که بتواند طی یک فرایند صنعتی روی کالا به کار رود و به آن شکل ظاهری خاصی دهد.
همانند اختراعات چنانچه طرح های صنعتی مطابق قانون در کشور به ثبت برسد، صاحب آن این حق را بدست می آورد که اشخاص ثالث را از نسخه برداری غیرمجاز یا تقلید طرح ثبت شده منع کند. به عبارت دیگر طراح که طرح صنعتی را مطابق قانون به ثبت می رساند از حق انحصاری جلوگیری از نسخه برداری غیرمجاز یا تقلید توسط اشخاص ثالث برخوردار می شود و به استناد آن می تواند علیه ناقضین حقوق خود به مراجع ذیصلاح قضایی اعلام شکایت کند.
به عنوان مثال، اگر طرح شما چتری است که در اداره ثبت طرح صنعتی به ثبت رسیده است شما حق انحصاری خواهید داشت که جلوگیری کنید تا اشخاص ثالث از طرح شما تقلید نکنند. بدین توضیح که رقبای شما نمی توانند چیزی را با همان طرح یا طرحی که اساساَ عین طرح شما است وارد بازار کنند یا در معرض فروش بگذارند، بهر حال در صورت نقض حق، شما قادر خواهید بود از استفاده از طرحتان توسط اشخاص مزبور جلوگیری کنید و حتی می توانید در صورت اثبات ورود خسارت، خسارت وارده را نیز مطالبه کنید.
با توجه به قوانین ملی اکثر کشورها مصادیق حقوق انحصاری ناشی از ثبت طرح صنعتی عبارتند از :
ساخت : صاحب طرح صنعتی ثبت شده می تواند سایرین را از ساخت هر محصولی که طرح وی در آن به کار رفته یا گنجانده شده است جلوگیری کند.
عرضه برای فروش : با توجه به قوانین این قبیل کشورها نه تنها حق فروش بلکه عرضه برای فروش نیاز به کسب اجازه از صاحب طرح دارد.
حق واردات : با توجه به حق یاد شده صاحب طرح می تواند مانع ورود کالاهایی شود که بدون اجازه او و با استفاده از طرح او ساخته شده و به کشور وارد شده است.
صادرات : در قوانین ایران به موجب ماده 14 قانون مصوب 1386، صادرات به عنوان یکی از مصادیق حقوق انحصاری ناشی از ثبت اختراع ذکر شده است.
حقوق معنوی
طراح علاوه بر حقوق مادی و اقتصادی دارای حقوق معنوی است ، بدین معنی که نام طراح بر روی اثر به عنوان اینکه پدید آورنده طرح است درج می گردد. این حق برای صاحب اختراع نیز پیش بینی گردیده است.
حقوق معنوی طراح در کنوانسیون پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی و موافقت نامه تریپس به صراحت نیامده است.
در قوانین ملی برخی از کشورها به این حق طراح اشاره شده است.
حقوق معنوی طراح غیرقابل انتقال است و محدود به زمان و مکان نمی باشد.
در قانون ثبت اختراعات، طرح صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 ایران نیز به این حق طراح اشاره شده است.
با توجه به ماده 23 قانون یاد شده که مفاد ماده 5 قانون را در خصوص طرح های صنعتی قابل اعمال دانسته است و برابر بند ( و ) و ماده 5 قانون، نام طراح صنعتی باید در گواهینامه طرح قید شود مگر اینکه طراح کتباَ از اداره مالکیت صنعتی درخواست کند که نامش ذکر نشود.
همچنین بر اساس قسمت اخیر بند ( و ) و ماده 5 قانون، هر گونه اظهار یا تعهد طراح مبنی بر اینکه نام شخص دیگری به عنوان طراح قید گردد، فاقد اثر قانونی است.
با توجه به مجمع مراتب فوق می توان گفت که قانون مصوب 1386 ایران همانند قوانین ملی خیلی از کشورها در کنار حقوق مالی طراح برای وی حقوق معنوی که همانا حق ذکر نام وی در گواهینامه طرح صنعتی است پیش بینی کرده است؛ که به لحاظ اینکه این قبیل حقوق معرف و تجلی شخصیت پدید آورنده است و وابستگی شدیدی با شخصیت طراح دارد، غیرقابل انتقال و دائمی معرفی شده است.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره با ما تماس حاصل فرمایید.
همکاران ما در ثبت شرکت فکر برتر، با افتخار در خدمت شما خواهند بود.
حقوق معنوی ثبت طرح صنعتی در قانون ایران
